Về dự thảo luật quy hoạch: Cẩn trọng để không giẫm chân nhau!

Sau khi bài báo đăng, Lao Động nhận được ý kiến từ KTS Trần Ngọc Chính – Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển thành phố vn – cho rằng, Luật Quy hoạch nếu làm không đến nơi đến trốn thì rõ ràng sẽ dẫm chân nhau, liên quan đến quá trình quản lý xã hội phê chuẩn các luật.
Về dự thảo Luật Quy hoạch có liên quan, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, sẽ là định hướng cho tạo ra kinh tế, xã hội giang san. Để có thêm thông báo đa chiều, Lao Động xin trích đăng ý kiến từ Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển thành phố vn.
Hiện nay chúng ta đang xây đắp Luật Quy hoạch (QH), đang trình Quốc hội, tôi nghĩ đây cũng là việc quan yếu để chúng ta làm thuê tác QH, khớp nối công việc QH cho nhà nước. Theo tôi, đi vào chi tiết, Luật QH còn rất nhiều vấn đề không ổn, nếu chúng ta cứ theo cái luật mà chúng ta đang trình thì sẽ vướng rất nhiều các luật khác dẫn đến dậm chân tại chỗ, khác lạ là về công việc quy hoạch, quy hoạch xây đắp (QHXD) vùng, QHXD nông thôn sẽ liên quan rất lớn. Rất nhiều bộ luật khác phải điều chỉnh, phải đổi thay.
Nếu chúng ta làm không đến nơi đến trốn thì rõ ràng sẽ dẫm chân nhau, liên quan đến quá trình quản lý xã hội phê chuẩn các luật. Theo lên tiếng của Bộ KHĐT, luật này liên quan đến 32 luật, mấy chục nghị định; nhưng tôi nghĩ luật này liên quan đến cả 70 luật và 85 nghị định. Nếu mà như thế thì luật nào cũng bị liên quan, tôi chỉ nói đến khuôn khổ điều chỉnh đã không ổn rồi. Chưa có luật nào mà khuôn khổ điều chỉnh lại nói trừ Luật QH thành phố và QH nông thôn ra. Tại sao Luật lại trừ cái nọ, cái kia, đã là luật trong khuôn khổ điều chỉnh là điều chỉnh cái gì và cái gì tuân theo. Hai luật này có luật riêng rồi vì thế không động chạm đến – nói như thế là không chuẩn.
Tích thích hợp sẽ rất khó thực hành
Hiện nay, Luật QHXD ban hành năm 2013, đến năm 2014 chúng ta có điều chỉnh. Luật QHXD có chương rất là quan yếu là Chương 2: QHXD vùng và QH nông thôn. Bởi vì QH thành phố của chúng ta là vấn đề rất lớn vì chuỗi hệ thống thành phố VN là chuỗi hệ thống thành phố cơ sở để tạo ra kinh tế nhà nước. Hiện nay chúng ta 35-36% chuỗi hệ thống thành phố nhưng trong ngày mai là 50%, 70%, có nghĩa là thành phố đóng góp trong KTXH là số một. Hệ thống thành phố đã có luật là luật QHĐT, trong QHĐT có QH tầm thường, QH phân khu, QHXD nằm trong Luật XD cũng là tiền lệ nhân loại đã làm từ trước đến nay. QHXD là việc nhà nước nào cũng làm, ở Pháp người ta làm QH vùng Paris, đại thành phố London, Tokyo đều có QHXD thành phố vùng.
Trong QHXD có cái rất riêng, đấy là luật để đơn vị môi trường cương vực mà trên cơ sở là kinh tế xã hội, tầm nhìn của QHXD vùng là tầm nhìn xa, trên tầm nhìn KTXH, dự đoán tạo ra KTXH, những vấn đề văn minh khoa học kỹ thuật và những vấn đề nhà nước lịch sử, nhân bản cho đến cần lao… tất cả tích thích hợp để làm QHXD như thế. Bao nhiêu năm chúng ta đã làm, QH vùng, QH thành phố, QH nông thôn là một trong những nội dung rất căn bản về lý luận, về pháp luật để tạo dựng giang san chúng ta như ngày bữa nay từ đường phố, nhà máy cho đến khu vui chơi… được như thế là nhờ những luật đấy. Còn những hạn chế do quản lý, nhiều vấn đề khác chứ không phải chỉ do luật.
Dự thảo Luật QH giờ lấy QHXD vùng tích thích hợp với QH kinh tế xã hội, tôi nghĩ là rất là khó thực hành. Rất gian nan và tinh vi để ra một QH – như đồ án XD vùng thủ đô Hà Nội phải mất 2-3 năm, có chuyên gia quốc tế mới làm được. Bây giờ tích thích hợp vào QHXD như Dự thảo Luật QH thì làm 7-8 năm chưa chắc đã xong, phản biện, giám định cũng rất khó. Rất khó là ai làm chủ nhiệm đồ án? Chúng ta chưa tập huấn ai là người đứng ra để làm QH tích thích hợp như luật này. Như vậy, người làm đã gian nan, rồi làm cũng gian nan, rốt cục kéo dài ra. Tích thích hợp vào không biết khi nào chúng ta có QH. Tôi thấy đấy là vấn đề khó. Thực tiễn mà nói, nếu tích thích hợp vùng vào sẽ khôn cùng gian nan. Để tích thích hợp vào đồ án đấy cần rất nhiều chuyên gia, trong khi người đứng đầu đồ án dạng tích thích hợp này lại chưa được tập huấn, rồi phê chuẩn cũng khó, đơn vị thực hành rất dài. Đưa ra luật mà để gian nan ra thì có nên không?
Phải nhìn nhận thực tiễn khách quan
Đồ án QH không phải cá nhân nào có thể làm được. Ví dụ QH vùng thủ đô HN phải do lãnh đạo của TW, của Chính phủ, Bộ chuyên ngành và TP. Hà Nội, lãnh đạo đấy là đơn vị khôn cùng bài bản. Sau đấy lại phê chuẩn rất nhiều cấp để có được cái quy hoạch, Quốc hội phê chuẩn, Bộ chính trị cũng phải có ý kiến, Thủ tướng coi xét, phải đưa ra người dân để coi xét thêm thì mới ký được ban hành. Trong quá trình thực hành, có cái chúng ta làm được, có cái chưa làm được. Đấy cũng là cái giữa thực tiễn và lý luận còn vênh nhau. Quy hoạch thì có nhưng thực hành chưa thực hành được. Đường to đường nhỏ có quy hoạch hết rồi nhưng không thực hành được là do lỗi của người quản lý.
Nếu như sai trái trong công việc quản lý tạo ra thành phố thì người ra quyết định phải chịu nghĩa vụ. Tôi nghĩ cũng phải rõ ràng, sáng tỏ. Nếu làm đúng thì xã hội tạo ra, còn nếu làm phê duyệt sai thì phải trả giá. Ví dụ: Ở khu Linh Đàm (Hà Nội), 12ha mà xây 1 khối nhà như thế, làm sao đúng luật được? Phải xem phê duyệt như thế.
Nếu Luật QH không nhìn nhận thực tiễn khách quan của bao nhiêu năm qua, mà cái gì cũng ôm vào thì chúng ta sẽ trả giá, rất gian nan. Luật XD chúng ta đã làm nhiều năm qua và phát huy được công dụng, tạo được sự tạo ra cho xã hội. Giờ lại tích thích hợp vào Luật QH bát ngát như thế, nó lại thành bé cỏn con, trong khi một mình nó làm đã khó rồi. Tích thích hợp để có quy hoạch tầm thường, mỗi ngành mỗi cấp có hành lang đi không chen lấn nhau, phải có sự cộng tác khôn cùng khoa học.
Theo Thông Chí
Lao động